Κρίτων Χρυσοχοΐδης, Σχόλια για την ιστορία του Αγίου Όρους στα χρόνια των πρώτων Παλαιολόγων / Kriton Chrysochoidis, Commentaries on the history of Mount Athos in the early Palaeologan era (8.12.2017)

Κρίτων Χρυσοχοΐδης, Ομότιμος Διευθυντής Ερευνών Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών / Εθνικόν Ίδρυμα Ερευνών

Σχόλια για την ιστορία του Αγίου Όρους στα χρόνια των πρώτων Παλαιολόγων.

Ημερίδα

Ο ναός του Πρωτάτου και ο ζωγράφος του: Έργα συντήρησης και νέα δεδομένα. 8 Δεκεμβρίου 2017

Περίληψη

Η ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης του Πρωτάτου και των τοιχογραφιών του, καθώς και η συζήτηση και οι προβληματισμοί που άρχισαν να διατυπώνονται μετά τα νέα άκρως ενδιαφέροντα στοιχεία που προέκυψαν σχετικά με τον ζωγράφο του ναού, δίνει την αφορμή για μία κριτική ανασκόπηση των ιστορικών γεγονότων που διαδραματίζονται στον Άθω στις τελευταίες δεκαετίες του 13ου και στις αρχές του 14ου αιώνα και τα οποία συνδέθηκαν από την έρευνα με αυτή καθεαυτή την ιστορία του μνημείου.

Κυρίαρχη θέση για την αθωνική μοναστική κοινότητα κατέχει το μείζον θέμα των αποφάσεων της Συνόδου της Λυών του 1274 και οι προσπάθειες της κεντρικής εξουσίας για την επιβολή των όρων της στην ορθόδοξη Ανατολή. Επιχειρείται ένας σύντομος σχολιασμός και επανεκτίμηση των πληροφοριών της γνωστής Διηγήσεως για τον διωγμό των Αγιορειτών από τον Μιχαήλ Η´ Παλαιολόγο και τον πατριάρχη Ιωάννη Βέκκο επειδή αντιτάχθηκαν στις αποφάσεις της και παρουσιάζονται συνοπτικά τα πραγματικά γεγονότα όπως αποτυπώνονται στις ιστορικές πηγές (κυρίως αθωνικές) της εποχής. Εν τέλει προτείνεται η αποσύνδεση της ιστορικής τύχης του μνημείου του Πρωτάτου (οικοδομικές εργασίες, ιστόρηση και χρονολόγησή τους) απο τις περιπέτειες των Αγιορειτών εξαιτίας της ανθενωτικής τους στάσης.